Cyraneczka
(Anas crecca)
Wystepowanie i siedlisko
Terenem wystepowania cyraneczki okreslic można zimne tereny płn. Europy
oraz Ameryki płn. Jako siedliska kaczka ta wybiera najchetniej spokojne zatoczki
rzeczne, obficie porosniete roslinnoscia oraz spokojne sródlesne jeziorka, na których
nie jest niepokojona (raz spłoszona cyraneczka bardzo rzadko wraca na ten sam
akwen). W Polsce zimuje głównie na terenach północno-zachodnich, przy czym
udokumentowane sa również stanowiska, na których wyprowadza ona legi na terenie
całego naszego kraju.
Charakterystyka ogólna
Cyraneczka jest wielkosciowo bardzo mała kaczuszka, ważaca około 300 gr.
Jej barwa jest szara, przez co nie wyróżnia sie zbytnio od otoczenia. W okresie
godowym samczyk wyglada nieco bardziej efektownie, nakładajac na głowe złocistobrazowe
piórka oraz czarny pasek konczacy sie w okolicach oczu (przez co sprawia
wrażenie zamaskowanego włamywacza).
Odżywianie
Pokarm cyraneczek nie różni sie znaczaco od preferencji żerowych innych
kaczek. Najczesciej stanowia go slimaki, larwy oraz rosliny, które kaczka pobiera
głównie z dna. Za smakołykami w postaci pijawek potrafi dosc głeboko nurkowac.
Niestety ptaki te sa bardzo podatne na choroby wywoływane nadmierna eutrofizacja
naszych akwenów, co sprzyja namnożeniu sie wielu beztlenowców, bedacych
przyczyna kaczych chorób.
Rozmnażanie i rozwój
W przeciagu sezonu, cyraneczka wyprowadza tylko jeden leg. Gniazda
zakłada najczesciej na kepach wynurzonej roslinnosci wodnej, w miejscach, w których
gniazdo osłonione jest również od góry (np. pod konarami drzew). Z wysiadywanych
około 27 dni jaj wylegaja sie piskleta, które bardzo szybko uzyskuja samodzielnosc
(cyraneczka jest zagniazdownikiem).
Zachowanie
Jej ważna cecha odróżniajaca ja od innych kaczek jest lot. Jeżeli nad twoja głowa
przeleciała kaczka, a ty nie zdażyłes sie nawet złożyc, to bardzo duża szansa, że była to
własnie cyraneczka, która w locie bez wiekszego problemu osiaga szybkosc ponad stu
kilometrów na godzine.
Ekologia gatunku
Jest to gatunek, bedacy zagrożonym z powodu stepowienia terenu i zanikania małych
dobrze osłonietych zbiorniczków wodnych. Wspomina o tym Dyrektywa Ptasia. U nas
jest wciaż gatunkiem łownym.
Słowniczek
Lusterko – pobłyskujace plamki na skrzydłach kaczek.
Sady – zbieranie sie ptaków na jednym akwenie.
Tabun – wieksza liczba kaczek.
Wiosła – o nogach ptaków posiadajacych błone pławna miedzy palcami.
Zierniki – oczy.
Zapady- wieczorne zlatywanie ptaków na odpoczynek.
Cyraneczka zdjęcia
PRZYPISY
fot.1 - http:jesiennew.w.interia.pl/cyraneczka/cyraneczka.htm
fot.2 - John feather
cyraneczka ( film ) - Marek Zdziechowski
cyraneczka samiec - J. M. Garg
cyraneczka samica - J. M. Garg